Author :
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, farklı kariyer evrelerinde bulunan okul müdürlerinin beklentilerini, karşı karşıya kaldıkları sorunları ve sorunlara karşı çözüm önerilerini ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma yaklaşımının temel nitel araştırma desenine uygun olarak bu araştırma gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, 2020-2021 eğitim öğretim yılında İstanbul Avrupa Yakasında görev yapan farklı kariyer evresinde bulunan 20 ilkokul müdürü oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında yarı yapılandırılmış form kullanılarak 20 okul müdürü ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilerek veriler toplanmıştır. Bu verilerin yorumlanmasında tümdengelimci içerik analizi kullanılmıştır. Bu bağlamda ortaya çıkan sonuçlara bakıldığında okul müdürlerinin genel olarak alan yazınla örtüşen sorunları dile getirdikleri görülmüştür. Okul müdürlerinin kariyer ve kariyer evresi hakkındaki görüş ve düşünceleri Bakioğlu’nun (1996) yaptığı çalışmaya paralel olduğu görülmüştür. Bunlara ek olarak müdürler farklı evrelerde farklı durumları sorun olarak ifade etmişlerdir. Kariyer girişi evresinde bürokrasi sorunları, durulma evresinde sahadan fikir alınmadığı, deneycilik evresinde veli desteğinin eksikliği ve uzmanlık evresinde veli iş birliğinin olmayışı ve çalışmaların amaca uygun ve uygulanabilir olmadığını ifade etmişlerdir. Tüm bunlar göz önüne alındığında bir öneri olarak tüm okul müdürlerinin bahsettikleri finansal sorunların çözümü çalışmaları gerçekleştirilmelidir.
Keywords
Abstract
The main purpose of this study is to reveal the expectations of school principals in different career stages, the problems they face and the solutions to the problems. This research was carried out in accordance with the basic qualitative research method of the qualitative research approach. Participants were selected by the criterion sampling method, which is one of the purposive sampling methods. The participants of the research consist of 20 primary school principals in different career stages working in the European Side of Istanbul in the 2020-2021 academic year. The data were obtained by face-to-face interviews with 20 school principals using a semi-structured form within the scope of the study. Deductive content analysis method was used to interpret this data. Considering the results in this context, it was seen that school principals generally expressed the problems that overlap with the literature. It has been observed that the views and thoughts of school principals about career and career stage are parallel to Bakioğlu's study in 1996. In addition to these, school principals expressed different situations as problems at different stages. They also stated that the problem of bureaucracy in the first stage of their career, the problem of not getting ideas from the field during the calmness stage, the lack of parent support in the activism stage, the lack of parent cooperation in the expertise stage, and the studies are not suitable and applicable. Considering all these, as a suggestion, studies should be carried out to solve the financial problems mentioned by all school principals.
Keywords
- Arslan, M. (2019). Okul yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Batman örneği. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
- Aslanargun, E., Bozkurt, S. (2012).
- Aydemir, N. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul yönetiminde karşılaştıkları yönetsel sorunlar (Uşak İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
- Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik Kariyer Evreleri ve Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi. Journal of Human
- Aygün, Ö. (2014). Okul yöneticilerinin görevlerini yaparken karşılaştığı olumsuz davranışlar. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin Kariyer Evreleri (Türkiye’de Resmi Lise Öğretmenleri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma). M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi 2. Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildirileri, İstanbul.
- Bakioğlu, A., Gayık Asyalı, S. (2005). Rehber Öğretmenlerin Bulundukları Kariyer Evrelerine göre Okul Yönetimini Algılayışlarının Niteliksel Olarak İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(21), 89-110.
- Bakioğlu, A., Korumaz, M. (2015). Öğretmenlerin Okulda Yalnızlıklarının Kariyer Evrelerine Göre İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 39(39), 25-54.
- Balta Aydın, E. (2007). Örgütlerde kariyer yönetimi, kariyer planlaması, kariyer geliştirmesi ve kariyer geliştirme programı olarak koçluk uygulamaları. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Başaran, İ. E., Çınkır, Ş. (2013). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. 4. bs. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. 19. bs. Ankara: Pegem Akademi.
- Creswell, J,W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (Çev. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Çelikten, M. (2004). Okul Müdürü Koltuğundaki Kadınlar: Kayseri İli Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
- Demirtaş, H., Özer, N. (2014) Okul Müdürlerinin Bakış Açısıyla Okul Müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi,
- Demirtaş, H., Üstüner M., Özer, N. (2014). Okul Müdürlerinin Bakış Açısıyla Okul Müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi. 1(22),
- Erol, F. (1995). Okul Müdürlerinin Görevlerini Başarmada Karşılaştıkları Engeller (Burdur İli Örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi.
- Hong, J., Day, C., Greene, B. (2017). The Construction of Early Career Teachers’ Identities: Coping or
- Işık, M., Bahat, İ. (2019). Farklı Kariyer Evrelerindeki Öğretmenlerin Sürekli Öğrenen Okul Oluşturmaya İlişkin Zihni Modelleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15(2):
- İnandı, Y., Özkan, M. (2006). Resmi İlköğretim Okulları ve Liselerde Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Müdürler Ne Derece Öğretim Liderliği Davranışları Göstermektedir?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
- Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Akademik yayıncılık.
- Katz, L. G. (1972). The developmental stages of preschool teachers. Elementary School Journal,
- Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sabahattin Zaim Üniversitesi Ortak Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
- Korumaz, M., Kocabaş, İ. (2014). Farklı Kariyer Evresindeki Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Yöneticilerinin Yeterlilikleri. International Journal of Social Science.
- Kwee, C. T. T. (2020). The Application of Career Theories in Teachers' Professional Development and Career Decision: A Literature Review. Universal Journal of Educational Research. 8(9),
- Merriam, S. B. (2013) Qualitative Research a Guide to Design and Implementation. (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Punch, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş: Nicel ve nitel yaklaşımlar. (Çev. Bayrak,
- Recepoğlu, E., Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye’de Okul Müdürlerinin Seçilmesi ve Yetiştirilmesi, Mevcut Sorunlar ve Çözüm Önerileri. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic.
- Turan, S., Yıldırım, N., Aydoğdu, E. (2012). Okul Müdürlerinin Kendi Görevlerine İlişkin Bakış Açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 2 (3), 63-76.
- Wise, D. (2015). Emerging Challenges Facing School Principals. Education Leadership Review,
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 12.Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Kaynak göstermek için: Ateş, S. Ş. & Tabancalı, E. (2022). Kariyer evrelerine göre okul
- yöntemlerinden olan ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, 2020-2021 eğitim
- 2007). Kariyer, bireyin yaşamını doğrudan etkilemekte ve süregelen yaşam bireyin kariyerini
- kullanarak gerçekleşmesini sağlamaktır (Bursalıoğlu, 2015). Eğitim örgütlerinde yönetim doğrudan Bu makale Süreyya Şura Ateş’in Doç. Dr. Erkan Tabancalı danışmanlığında yürüttüğü yüksek lisans tezinden
- gerçekleşecektir. Bursalıoğlu (2015) eğitim yönetiminin daha sınırlı bir çevrede uygulanmasını okul
- ise okul yönetimi faaliyetlerini sürdürmektedir (Demirtaş, Üstüner, Özer, 2007). Okul, toplumların tümünde eğitimin gerçekleştiği en temel taşı oluşturmaktadır. Bu bağlamda okul,
- Çınkır, 2013). Bir örgütte yönetimin
- inanılmaktadır (Recepoğlu ve Kılınç, 2014). Ülkemizde okul yöneticileri, öğretmenler arasından
- seçilmekte ve meslekte asıl olanın öğretmenlik olduğu düşünülmektedir (Bursalıoğlu, 2015; Erol, 1995).
- etkisine ilgi olarak bu üç aşamayı sıralamaktadır (Akt. Aydın, 2018). Buna ek olarak Fessler
- 2020). Katz (1972) ise öğretmenlerin sırasıyla hayatta kalma, güçlenme, yenilenme ve olgunluk olmak
- (Akt. Aydın, 2018). Bakioğlu ise (1996) öğretmenlerin kariyer süreçlerinde geçirdikleri evreleri 5 grupta ele almıştır. Bu
- uzmanlık evresi ve sakinlik evresidir (Bakioğlu, 1996). Öğretmenler ve öğretmenler arasından seçilerek
- süreçlerinde farklı tecrübeler kazanmakta ve çeşitli evrelerden geçmektedir (Bakioğlu, 1996). Belirli bir
- yapılması yönünden birbirinden ayrılmaktadır (Arslan, 2019; Aygün, 2014; Aydemir, 2013; Keman,
- 2019). Alan yazında yapılan çalışmalara bakıldığında öğretmenlerin kariyer evrelerine yönelik ilgili
- çalışmalar yapıldığı da görülmektedir (Bakioğlu ve Korumaz, 2015; Bakioğlu ve Gayık Asyalı, 2005).
- yönelik bir yaklaşımdır (Creswell, 2020). Bununla birlikte nitel araştırmalar bir olay ya da algıya yönelik
- derinlemesine bilgi sağlamaktadır (Yıldırım, Şimşek, 2021). İnsanları, varlıkları ve olayları kendi doğal
- ortamında inceliyor olması nitel araştırmaların en önemli özelliğidir (Punch, 2005). Bu araştırma nitel
- yorumlamak temel nitel araştırma deseninin öncelikli amacını oluşturmaktadır (Merriam, 2018). Araştırmanın Katılımcıları Bu araştırmada İstanbul ili Avrupa Yakası okullarında görev yapan okul müdürleri ile görüşmeler
- edilmiştir. Bu bağlamda araştırmanın ölçütü, Bakioğlu’nun (1996) öğretmenlerin kariyer evreleri
- 2021). Çalışma kapsamında toplanan veriler bu aşamaları izleyerek analiz edilmiştir. İlk olarak veriler
- almaktadır. Bu bağlamda Bakioğlu’nun (1996) öğretmenlerin kariyer evrelerine yönelik yaptığı çalışma
- evreleri adlı çalışma dikkate alınmıştır (Bakioğlu, 1996). Ayrıca sahadan elde edilen verilerden gelen
- Greene, 2017). Durulma evresinde bulunan okul müdürleri yine Bakioğlu’nun çalışmasında ifade edilen geleceğe
- üzerinde durmuş ve bunlarla açıklanan ifadelerde bulunmuşlardır. Bakioğlu (1996) durulma evresinde
- tercih ettikleri düşünülmektedir (Korumaz ve Kocabaş, 2014). Deneycilik evresinde bulunan müdürler
- sistem ve uygulamalardan kaynaklandığını ifade etmişlerdir (Işık ve Bahat, 2019). Bu açıdan
- oldukları için gayretlerinin azaldığı görülmektedir (İnandı ve Özkan, 2006). Bundan dolayı da sadece
- Aslanargun ve Bozkurt (2012) yaptığı çalışmada yöneticilerin okul bütçesinin yetersizliğine ilişkin
- Özer, 2014). Görüldüğü gibi alan yazına bakıldığında okullarda maddi yetersizliğin olması okul
- bulunmaktadır (Çelikten, 2004; Turan, Yıldırım ve Aydoğdu, 2012). Bununla birlikte uluslararası
- sıkıntılar yaşadığı dile getirilmiştir (Wise, 2015). Bu açıdan bakıldığında küresel olarak sorunların
- da sorunları algılama şekillerinin değişebildiği görülmektedir. Arslan’ın (2019) yaptığı çalışmaya göre
- bulundukları kariyer evresine göre müdürlüğü, kariyeri ve kariyer evresini Bakioğlu’nun (1996) yaptığı
- Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human
- Bakioğlu, A., Gayık Asyalı, S. (2005). Rehber öğretmenlerin bulundukları kariyer evrelerine göre okul yönetimini algılayışlarının niteliksel olarak incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,
- Hong, J., Day, C., Greene, B. (2017). The Construction of Early Career Teachers’ Identities: Coping or Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 2 (3), 63-76.
